Emigreren is de keuze om je geboorteland te verlaten en je definitief te vestigen in het buitenland. Voor het CBS ben je al geëmigreerd wanneer jij je laat uitschrijven uit het bevolkingsregister. De overheid (waaronder de belastingdienst) kijkt daar weer anders naar. In dit artikel geven wij een toelichting op het begrip ’emigreren’, kijken naar de geschiedenis en de toekomst, maar kijken wij ook naar de reden waarom Nederlanders hun geboorteland verlaten om elders te gaan wonen.
Inhoudsopgave
Geschatte leestijd: 10 minuten
Emigratie: Geschiedenis
In de jaren vijftig emigreerden veel Nederlanders hun land om het geluk elders te beproeven. Sinds de jaren 60 volgde een daling van het aantal emigranten. Sinds 2000 blijken de emigratie cijfers weer te stijgen, met een piek in 2006 en 2011 toen ruim 130.000 Nederlanders emigreerden. In de periode 1947-1963 ontstond een ware exodus, er vertrokken destijds 410.000 landgenoten naar elders, van wie de meerderheid naar Canada (147.000), Australië (119.000) en de Verenigde Staten (76.000) ging. De overige emigranten (68.000) vestigden zich in Zuid-Afrika, Nieuw-Zeeland of Brazilië. Destijds waren de motieven vooral gestoeld op economische redenen. Bijzonder genoeg speelde toen ook al het huizentekort een rol om Nederland vaarwel te zeggen. De regering stimuleerde destijds de emigratie. Vanaf 1949 ging de Nederlandse regering de emigratie actief bevorderen en verschafte zelfs subsidie. In 1961 stopte men daarmee omdat Nederland steeds welvarender werd en er tekorten aan arbeiders ontstonden.
- Na de Tweede Wereldoorlog komt een emigratiegolf op gang: de herinneringen aan de oorlog, de angst voor een Derde Wereldoorlog, de werkeloosheid en woningnood wakkeren de golf aan.
- Tussen 1946 en 1969 zullen ongeveer 450 duizend Nederlands emigreren, ruim vier procent van het totaal aantal inwoners van 10 miljoen inwoners. Ongeveer een derde van die groep keert terug naar Nederland.
- Zo’n 400 duizend van hen gaan naar Australië, Canada en Nieuw-Zeeland. Andere landen, waar ook emigranten heen gaan zijn Zuid-Afrika, de Verenigde Staten, Brazilië en Argentinië.
- De overheid stimuleert in die periode actief de emigratie: voorlichtingsavonden, emigratieconsulten, voorlichtingsfilms en intensieve begeleiding. Ook zijn er afspraken met de immigratielanden en worden subsidies verstrekt.
- Integreren in het buitenland is lastig. De emigranten richtten eigen kerken en clubs op en blijven hun taal spreken.
- Na 1960 neemt de emigratie geleidelijk af, al blijven Australië en Canada populaire bestemmingen om definitief naar toe te gaan.
Bron: NPOkennis
Nu emigreren, is welvaart
De huidige motieven om te emigreren verschillen nogal met die van de jaren 50. Dankzij onze bloeiende economie wordt emigreren nu gezien als een teken van welvarendheid en een vrijwillige keuze, destijds was het vooral een vlucht naar voren tegen armoede en werkeloosheid. Ook vertrekken de meeste Nederlanders in deze tijd naar een ander Europees land en niet naar een ander continent, zeker 70 procent blijft in Europa.
Emigreren is voor die groep een stuk eenvoudiger geworden, door de komst van de Europese Unie en de gelijkwaardige rechten van Europese burgers. Geboren Nederlanders kiezen nu vooral voor een emigratie naar naburige landen als België, Duitsland of Frankrijk. Uit onderzoek van de Emigratiebeurs blijkt dat de grote groep huidige emigranten op zoek is naar een betere kwaliteit van leven (rust, ruimte een natuurlijke leefomgeving, minder stress en hectiek). Veel mensen migreren om in een ander land te werken (arbeidsmigratie) of om te studeren (kennismigratie). Maar ook om met hun geliefde of familie samen te zijn (gezinsmigratie). Pensionado’s die in een ander land gaan wonen, kiezen vaak voor een aangenaam klimaat.
Emigratie: Toekomst
Door de globalisering en digitalisering ontstaat er een nieuwe soort (tijdelijke) emigranten. Het aantal (jonge) mensen die een nieuwe carrière willen opbouwen buiten Nederland, de zogenaamde expats neemt sterk toe. Een andere steeds groter groeiende groep zijn de ‘digital nomads’. Deze groep, van voornamelijk jonge arbeidsmigranten die voor hun werk voldoende hebben aan een snelle internetverbinding, kiezen ervoor in een tijdelijke, (sub)tropische klimaat te werken, bijvoorbeeld als internetmarketeer of webmaster. Vaak ook omdat de kosten van levensonderhoud, in bijvoorbeeld Azië lager zijn dan hier. Meestal blijven zij wel verbonden met Nederland en willen op termijn weer terugkeren zodat er van definitieve emigratie geen sprake is.
Jongeren denken vaker aan emigreren
Door de eenwording van Europa zal het voor Nederlanders alleen maar gemakkelijker worden om zich in de toekomst definitief te vestigen in een ander Europees land. Vanwege het woningtekort in Nederland overwegen ook steeds meer jongeren om naar elders te verhuizen. Zeker 40% van de Nederlandse jongeren overweegt te emigreren vanwege de woningnood in Nederland. Stijgende huizenprijzen en hoge huren drijven jongeren buiten onze landsgrenzen, zo blijkt uit een onderzoek van een hypotheekbemiddelingsbedrijf onder 1.020 jonge Nederlanders.
Van de toekomstige emigranten vindt 35% dat Nederland overbevolkt is en zoekt daarom de ruimte in het buitenland. Een stijging van 11% ten opzichte van 2016. Een nieuw motief om te vertrekken, zijn de toenemende klimaatregels 4% (bron: Emigratiebeurs 2020).
Kies je onderwerp
Voor- en nadelen van emigratie
Wie wil gaan emigreren zal de voor- en nadelen van een vertrek naar het buitenland zorgvuldig wegen. De keuze om te gaan emigreren is nogal ingrijpend en zeker voor je omgeving zoals vrienden en familie. Echter, ook voor jezelf heeft emigreren naast voordelen ook nadelen. De voordelen zul je zelf wel kunnen opdreunen. Het benoemen van de nadelen is niet om je te weerhouden van je plannen, maar vooral om je voor te bereiden op wat er komen gaat. Realiseer je ook dat emigratie in veel gevallen niet succesvol is, zo’n 40% van de emigranten keert uiteindelijk weer terug naar Nederland.
Meer lezen over de voor- en nadelen van emigratie, kijk hier: naarhetbuitenland.info/emigreren/emigreren-wat-is-dat/voor-en-nadelen-van-emigratie/ >>
Wanneer is er sprake van emigratie?
Je bent sneller geëmigreerd dan je denkt. Emigreren is voor de gemeente de situatie dat je in een periode van een jaar meer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. De 8 maanden hoeven niet aaneengesloten te zijn. Je bent in een dergelijke situatie verplicht je te laten uitschrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP). De belastingdienst hanteert een eigen graadmeter om te bepalen of jij geëmigreerd bent. Daarvoor kijkt de belastingdienst naar eigen criteria.
Wil je meer weten over het onderwerp ‘Wanneer ben je geëmigreerd?’ kijk dan hier: naarhetbuitenland.info/emigreren/emigreren-wat-is-dat/wanneer-is-er-sprake-van-emigratie/ >>
Waarom gaan Nederlander emigreren?
Uit enquêtes over de reden om te emigreren, blijkt dat het niet in de eerste plaats gaat om de mogelijkheden van het nieuwe thuisland, maar vooral de ontevredenheid met Nederland. Emigranten zijn over het algemeen ontevreden over het Nederlandse politieke klimaat en de publieke ruimte. Sommigen vinden Nederland te vol. Ondernemers die verkassen zijn vaak de vele regeltjes en de belastingdruk beu. Uit onderzoek van de Emigratiebeurs blijkt dat een grote groep emigranten op zoek is naar een betere kwaliteit van leven (rust, ruimte een natuurlijke leefomgeving, minder stress en hectiek). Veel mensen migreren om in een ander land te werken (arbeidsmigratie) of om te studeren (kennismigratie). Maar ook om met hun geliefde of familie samen te zijn (gezinsmigratie).
Wil je meer lezen over de reden waarom Nederlanders gaan emigreren, kijk dan hier: naarhetbuitenland.info/emigreren/emigreren-wat-is-dat/waarom-emigreren/ >>
Emigratie binnen en buiten Europa
Als je gaat verhuizen/emigreren binnen Europa, bijvoorbeeld naar Belgie, Duitsland, Frankrijk of Spanje dan heb je met minder regels te maken dan wanneer je buiten Europa gaat wonen. Als EU-burger heb je het recht om naar een ander EU-land te gaan om er te wonen, te werken, te studeren, een baan te zoeken of met pensioen te gaan. Je kunt tot drie maanden zonder registratie verblijven in een ander EU-land, maar in sommige landen moet je wel jouw aanwezigheid melden. De enige vereiste is een geldige nationale identiteitskaart of een geldig paspoort. Wil je langer dan drie maanden blijven, dan moet je in veel gevallen jouw verblijf registreren (meestal door inschrijving in de gemeente waar je woont). Als je vijf jaar na elkaar rechtmatig in een ander EU-land hebt gewoond, krijgt je er automatisch permanent verblijfsrecht.
Emigreren buiten Europa is een nog grotere stap omdat je niet meer onder de beschermende EU regels valt. Je zult je nog meer moeten verdiepen in de regels van je nieuwe woonland en de mogelijkheid om er permanent te verblijven. Je moet er rekening mee houden dat je meestal verplicht bent je afdoende tegen ziektekosten te verzekeren (vaak een vereiste voor een langverblijf visum). Verder moet je een werkvergunning hebben, of als je pensionado bent, kunnen aantonen dat je over voldoende inkomsten beschikt om zelf rond te komen. Als gepensioneerde moet je dus een pensioen of een andere bron van inkomsten hebben.
Meer lezen over emigratie binnen en buiten Europa, kijk dan hier: naarhetbuitenland.info/emigreren/emigreren-wat-is-dat/emigratie-binnen-europa/ >>
Emigreren vanwege een buitenlandse partner
Emigreren vanwege de liefde is natuurlijk mooi, maar het maakt je ook kwetsbaar en meer afhankelijk. Een relatie met iemand uit een andere cultuur vraagt extra veel inspanning en aanpassingsvermogen. Soms krijg je te maken met eeuwenoude, vastgeroeste tradities die botsen met jouw culturele achtergrond. Zeker op het vlak van samenwonen, huwelijk en familie kan dit zorgen voor struikelblokken. Ook een godsdienst, een levensbeschouwing of bijgeloof mogen niet onderschat worden. Natuurlijk kan een relatie met een partner uit een ander land ook heel inspirerend en leerzaam zijn. Belangrijk is om bij een emigratie vanwege een buitenlandse partner, niet direct alle schepen achter je te verbranden mocht het toch anders lopen dan gedacht.
Meer lezen over emigreren vanwege een buitenlandse partner, kijk hier: naarhetbuitenland.info/emigreren/emigreren-wat-is-dat/waarom-emigreren/emigreren-vanwege-een-buitenlandse-partner/ >>
Veel gestelde vragen en antwoorden over emigreren (FAQ)
Emigreren is de handeling om je geboorteland te verlaten (te verhuizen) en je te tijdelijk of permanent te vestigen in het buitenland.
– Nederland niet ‘leuk’ meer (politiek, veranderende maatschappij, criminaliteit, belastingdruk, te veel regels, overbevolking, etc).
– Uitgezonden worden door een bedrijf of gaan werken voor een buitenlands bedrijf.
– Digitale nomaden (werken in een andere omgeving en een beter klimaat, goedkoper levensonderhoud).
– Betere kwaliteit van leven (rust, ruimte, een natuurlijke leefomgeving, minder stress en hectiek).
– Liefde, relatie en gezinshereniging (partner woont in het buitenland).
– Gepensioneerden die hun oude dag willen slijten in een beter klimaat (soms ook om medische redenen).
– Meer kansen op een buitenlandse arbeidsmarkt, internationale ervaring opdoen, ZZP-ers die hun grenzen verkennen.
– Buitenlandse studie en/of internationale stages. Vreemde talen leren. Horizon verbreden.
Als jij je laat uitschrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente. Dat moet als je in een periode van een jaar meer dan 8 maanden in het buitenland verblijft. De 8 maanden hoeven niet aaneengesloten te zijn. Het geldt bijvoorbeeld ook als je binnen een jaar 2 keer 5 maanden buiten Nederland gaat wonen. Voor de belastingdienst emigreer je pas als je permanent buiten Nederland woont of verblijft.
Het kan zijn dat je bijvoorbeeld een reis gaat maken van 9 maanden buiten Nederland. Dan moet jij je uit laten schrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente. Zelfs als jij nog woonruimte of een eigen huis in Nederland hebt. Dat is tijdelijke emigratie. Wanneer jij niet van plan bent om terug te keren naar Nederland, gaat het om definitieve of permanente emigratie.
Als je gaat emigreren, dan moet je eerst afrekenen met de belastingdienst. Dat doe je door aangifte te doen met een M-formulier. Na deze aangifte kan je alvast een belastingaanslag krijgen die je mogelijk in de toekomst moet betalen: een conserverende aanslag. De Belastingdienst legt de conserverende aanslag op over jouw te conserveren inkomen. Bijvoorbeeld over de pensioenrechten die je in Nederland hebt opgebouwd. Bij jouw pensioenfonds kan je navragen wat je moet regelen voor je pensioen als je gaat emigreren.